Son zamanlarda hastalarımdan Hashimato tiroiditi ile ilgili çok sayıda soru alıyorum. Bugün en sık sorulan soruların bazılarına yanıt vermek istiyorum.
1.Hashimato tiroiditi nedir?
En sık görülen tiroid hastalığıdır. Aynı zamanda Tiroiditlerin’de (tiroid bezinin iltihabi hastalıkları) en sık görülen tipidir. Otoimmün yada Kronik Lenfositik Tiroidit olarak isimlendirilir.
2.Hashimato tiroiditinin nedeni nedir?
Hastalığın temelinde “Bağışıklık sisteminin bozukluğu” yatmaktadır. Vücudumuza yabancı maddelere karşı vücudumuzun ürettiği Antikorlar, tiroid hücrelerine saldırarak tiroid bezini yok etmeye çalışırlar ve tiroid bezinin iltihaplanmasına ve sonuçtada fonksiyon görememesine (yani hormon salgılama görevini yapamamasına) neden olurlar. Yani kişinin bağışıklık sistemi, tiroid bezini yabancı bir cisim gibi algılar ve onu yok etmeye çalışır. Böylece tiroid bezi yeteri kadar fonksiyon göremez ve hormon salınımı azalır ve “hipotiroidi” tablosu ortaya çıkar. Hastalık ailesel geçişlidir ve sıklıkla 30-50 yaş arası kadınlarda görülür. Hastaların yaklaşık %95’i kadındır. Aile öyküsünün yaygınlığı nedeni ile “anne-kız” hastalığı olarak da isimlendirilir.
3.Peki hastalığın nedeni sadece ailesel geçişmidir?
Hastalığın başlamasını tetikleyen çevresel faktörler varmıdır? Hastalığın görülme sıklığını arttıran çevresel faktörlerin başında “Iyot tüketimi” gelir. Yine stres, gebelik, sigara kullanımı ve Selenyum eksikliği hastalığın başlangıcını tetikler.
4.Hashimato tiroiditinin bize ne gibi zararları vardır?
Hashimato tiroiditi tanısı alan bir hastayı, iki nedenle takip etmek gerekir. İlki hipotiroidi dediğimiz, vücut metabolizma hızının düşmesine bağlı şikayetler. En sık kilo alma, çabuk yorulma, halsizlik, depresyon, seste kalınlaşma, çok üşüme, unutkanlık, cilt kuruluğu, konsantrasyon azalması, adet düzenliği, ve kabızlık gibi şikayetler olur. Yine gelişme çağındaki hastalarda, hipotiroidi, başta bedensel gelişim bozukluğu ve psikolojik sorunlara neden olur.İkinci sorunda, tiroid bezinde nodül oluşumudur. Bu nodüller, mutlaka kanser gelişme riski açısından takip edilmelidir.
5.Hashimato tiroiditi önlenebilir mi?
Hastalığın ortaya çıktığını önlemek mümkün değildir. Çünkü hastalığın ortaya çıkmasında, vücudun savunma sisteminde gelişen bazı bozukluklar rol oynamakta ve bu risk genellikle doğuştan gelmektedir.
6.Hashimato tiroiditi hangi hastalıklar ile birlikte sık görülür?
Romatoid Artrit, Vitiligo, Tip 1 Diabet, Ankilozan Spondilşt ve Ülseratif Kolit ile birlikte sık görülür.
7.Hashimato tiroiditinde tanı nasıl konulur?
Hastalar genellikle yukarıdaki şikayetlerin bir yada birkaç tanesi ile hekime başvururlar. Hastayı değerlendiren hekim kan tahlili (Tiroid fonksiyonları ve Antikorlar) ve Ultrason ile tanıyı koyar.
8.Hashimato tiroiditi tamamen yok edilebilir mi?
Öncelikle şunu bilmeliyiz; hastalığı tamamen yok etmek mümkün değildir. Ancak neden olduğu belirtiler tedavi edilebilir. Tedavide öncelikle hipotiroidi’yi düzeltiyoruz. Kan hormon düzeyine göre tiroid hormonu başlıyor ve hastanın takibinde hormon düzeylerine göre ilaç dozunu ayarlıyoruz. Yine tiroid bezinde nodül gelişimi olursa, gereği durumunda biyopsi ile bu nodüllerin iyimi-kötümü olduğunu araştırıyoruz.
9.Bana en çok sorulardan biri; Selenyum almak hastalığı önlermi?
Hashimato hastalarında Selenyum kullanımı son yıllarda giderek popüler olmakta. Ancak Selenyumu ancak kan düzeyi düşük ise kullanıyoruz. Yani her Hashimato hastası Selenyum’dan fayda görecek diye bir şey yok. Üstelik fazla alınan Selenyum’un, başta saç dökülmesi gibi ciddi yan etkileri vardır. O yüzden Selenyum vermeden önce mutlaka kan Selenyum düzeyi ölçülmelidir.